Τα χειροποίητα σαπούνια, έχουν άραγε κάποια σημαντική διαφορά από αυτά της βιομηχανικής παραγωγής. Βλέπουμε πάρα πολλά σαπούνια να κυκλοφορούν στην αγορά των ειδών προσωπικής περιποίησης και να διαφημίζονται ως φυσικά, με αγνά υλικά φυτικής προέλευσης κλπ.

Είναι όμως όλα πραγματικά χειροποίητα με όλες τις ευεργετικές ιδιότητες που έχει το φυσικό σαπούνι;
Ας περιγράψουμε πρώτα την διαδικασία της παραγωγής ενός χειροποίητου σαπουνιού και θα γίνει πολύ γρήγορα κατανοητή η διαφορά.

Η διαδικασία παραγωγής του χειροποίητου σαπουνιού

Όπως ίσως γνωρίζετε, ένα χειροποίητο φυσικό σαπούνι παράγεται από την χημική αντίδραση μεταξύ ελαίων και καυστικής σόδας που λέγεται σαπωνοποίηση. Η αντίδραση αυτή μπορεί να συντελεστεί σε συνθήκες θερμοκρασίας περιβάλλοντος (ψυχρή μέθοδος) ή σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες (θερμή μέθοδος). Κατά την σαπωνοποίηση παράγεται και φυσική γλυκερίνη η οποία είναι ιδιαίτερα μαλακτική για το δέρμα. Στα βιομηχανοποιημένα σαπούνια η γλυκερίνη αφαιρείται διότι είναι ιδιαίτερα εμπορεύσιμο υλικό και αξιοποιείται σε άλλες παρασκευές.

Η Συνταγή

Πρώτο βήμα λοιπόν, να επιλέξουμε τον συνδυασμό των ελαίων που θα χρησιμοποιήσουμε και τα οποία ανάλογα με τις ιδιότητες τους θα μας δώσουν το σαπούνι που θα έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, ως προς τον αφρισμό, την μαλακτικότητα, τον βαθμό καθαρισμού της επιδερμίδας μας κλπ.

Για παράδειγμα, ένα σαπούνι για το πρόσωπο πρέπει να έχει ιδιότητες και υλικά που να είναι μαλακτικά, να μην αποψιλώνουν την επιδερμίδα υπερβολικά από τα φυσικά της έλαια, αλλά ταυτόχρονα να εισχωρεί στους πόρους και να αφαιρεί το σμήγμα, τη σκόνη και τους ρύπους από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Εάν το σαπούνι απευθύνεται σε ακμιακά δέρματα, βοηθάει η προσθήκη διαφόρων αργίλων (ροζ, πράσινου κλπ, ενεργοποιημένου άνθρακα), που συντελούν σε ένα πιο στυπτικό αποτέλεσμα.

Αντίστοιχα, ένα σαπούνι για το σώμα μπορεί να έχει συνταγή λιγότερο μαλακτική και περισσότερο καθαριστική, ή να έχει και συστατικά απολεπιστικά (όπως παπαρουνόσπορο, ξηρή βρώμη, ζάχαρη, αλάτι, αλεσμένους καρπούς αμυγδάλου, βερίκοκου κα.

Άρα πολύ σημαντικό είναι το πρώτο στάδιο του σχεδιασμού της συνταγής.

Η Παραγωγή

Ο παραγωγός στη συνέχεια πρέπει να έχει γνώσεις σχετικά με τις χημικές ιδιότητες των ελαίων που θα χρησιμοποιήσει. Ποιος είναι ο συντελεστής σαπωνοποίησης κάθε ελαίου, που προσδιορίζει την απαιτούμενη καυστική σόδα ώστε να επιτευχθεί η πλήρης σαπωνοποίηση χωρίς να μείνουν κατάλοιπα σόδας στο σαπούνι. Το σημείο αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, διότι εάν δεν υπολογιστούν σωστά οι αναλογίες θα έχουμε ένα σαπούνι που μπορεί να έχει κατάλοιπα καυστικής σόδας και να είναι και επικίνδυνο για το δέρμα.

Η παρουσία μη σαπωνοποιημένης καυστικής σόδας κάνει το σαπούνι αδρό και πολύ αποξηραντικό στην επιδερμίδα.
Μετά την οριστικοποίηση της συνταγής ακολουθεί η παραγωγή, που περιλαμβάνει την ακριβή μέτρηση, ζύγιση των πρώτων υλών και την ανάδευση τους σε έντονο ρυθμό ώστε να επιτευχθεί η αντίδραση της σαπωνοποίησης όσο το δυνατόν τελειότερα.

Ένα σωστά παρασκευασμένο χειροποίητο σαπούνι πρέπει να έχει πλήρως δεσμευμένη την καυστική σόδα και στις 35-40 ημέρες να είναι πλήρως ωριμασμένο και ασφαλές για χρήση.

Εδώ να σημειώσουμε κάτι πολύ σημαντικό: στην φυσική σαπωνοποίηση η γλυκερίνη που παράγεται παραμένει μέσα στο σαπούνι και έτσι το κάνει να είναι πολύ ευεργετικό για το δέρμα, παρόλο το υψηλό pH (~8-9) που έχει.

Τα βιομηχανικά σαπούνια

Στα βιομηχανικά σαπούνια, η γλυκερίνη αφαιρείται μηχανικά και όσο και εάν φωνάζουν φυσικά, στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου! Επί πλέον για να μειωθεί το κόστος παραγωγής χρησιμοποιούνται έλαια κακής ποιότητας και φθηνά αρωματικά για να είναι ελκυστικό το αποτέλεσμα.

Εξού και οι πολύ χαμηλές τιμές που βρίσκετε στα σαπούνια του σούπερ μάρκετ που δεν πρέπει να ξεγελούν όσους γνωρίζουν. Αγοράζετε επομένως φυσικό χειροποίητο σαπούνι από καλούς παραγωγούς και θα δείτε αμέσως τη διαφορά! Στη Seamuse θα βρείτε μια μεγάλη γκάμα από χειροποίητα σαπούνια προσώπου αλλά και φυσικά χειροποίητα σαπούνια για το σώμα και τα μαλλιά!